Przemówienie Józefa Piłsudskiego
12 listopada 1918 roku Józef Piłsudski, po swoim powrocie do Warszawy i objęciu władzy nad Wojskiem Polskim, napisał list do obywateli i obywatelek Polski. List ten był znaczącym gestem w kontekście wydarzeń związanych z odzyskaniem niepodległości Polski po 123 latach zaborów.
Celem listu było:
Uspokojenie nastrojów społecznych – Piłsudski pragnął, by Polacy zrozumieli, że po latach niewoli i zaborów, kiedy różne frakcje polityczne walczyły o wpływy, potrzebna jest jedność i opanowanie.
Podkreślenie konieczności odbudowy państwa – Piłsudski w swoim liście zwracał uwagę na to, że nowo odzyskana niepodległość wymaga pracy, organizacji i współpracy wszystkich obywateli, aby Polska mogła skutecznie odbudować się po okresie zaborów.
Przekazanie woli przejęcia odpowiedzialności – Piłsudski informował, że przejmuje władzę wojskową i zarysowywał swoją rolę w dalszym procesie kształtowania się instytucji państwowych.
List ten miał również na celu przedstawienie swojego podejścia do tworzenia nowej Polski oraz zachęcenie do współpracy wszystkich warstw społeczeństwa, niezależnie od przekonań politycznych.